“Στις 5 Οκτωβρίου αναμένεται η πρόταση των επενδυτών για το λιμάνι Λάρνακας”
Με ναυαρχίδα την ανάπτυξη λιμανιού-μαρίνας, ο δήμαρχος Λάρνακας Ανδρέας Βύρας, βάζει πλώρη για ολοκληρωτικό λίφτινγκ της πόλης του. Η εν λόγω ανάπτυξη είναι πιο κοντά από ποτέ στην υλοποίησή της μετά την άρση του πλαφόν στις εμπορικές δραστηριότητες του λιμανιού Λάρνακας, στο πλαίσιο προσφορών της κυβέρνησης προς την ισραηλινή κοινοπραξία. Στα σκαριά βρίσκεται και σειρά επενδύσεων σε νέα ξενοδοχεία και σε ψηλά κτήρια, καθώς και σχέδιο ανάπτυξης της Λάρνακας. Ο κ. Βύρας αναφέρεται και στις δεξαμενές υγραερίου και πετρελαίου, πρόβλημα το οποίο φαίνεται να έχει ημερομηνία λήξης τον Δεκέμβριο του 2020, ενώ τονίζει ότι η υποστελέχωση των τεχνικών υπηρεσιών του δήμου, όπως επίσης και η μη αξιοποίηση του χώρου του παλαιού αεροδρομίου, είναι μείζονα προβλήματα.
–Ποια είναι τα νεότερα από το μέτωπο του λιμανιού της Λάρνακας;
–Τα τελικά έγγραφα προσφορών έχουν δοθεί στους επενδυτές οι οποίοι θα ετοιμάσουν την πρότασή τους μέχρι 5 Οκτωβρίου. Οι πληροφορίες που έχουμε είναι ότι μεγάλα προβλήματα, όπως είναι το πλαφόν, έχουν αφαιρεθεί από τα τελικά έγγραφα των προσφορών, που ήταν ίσως ο σημαντικότερος ανασταλτικός παράγοντας για το επόμενο βήμα στην επένδυση. Φαίνεται ότι η απαίτησή μας έχει γίνει δεκτή και αναμένουμε το τέλος της διαδικασίας, το οποίο θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα είναι θετικό και ότι θα διασφαλίζει το δημόσιο συμφέρον και από την άλλη θα δώσει νέες προοπτικές για την ανάπτυξη της πόλης και όλης της Κύπρου. Είναι από τα πιο σημαντικά έργα και λόγω του μεγέθους της επένδυσης και της τοποθεσίας του λιμανιού θα δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη.
Στις 17 οι αιτήσεις ενώπιον του δήμου για ανέγερση κτηρίων μέχρι 30 ορόφων, εγκρίθηκαν οι πέντε.
–Ποια είναι τα σημαντικότερα έργα πέραν του λιμανιού στα οποία βασίζεται η πόλη;
–Ξεκινώντας από τα έργα του δήμου, να αναφέρουμε την ανέγερση της νέας δημοτικής αγοράς, ένα έργο έξι εκατομμυρίων ευρώ, με τις εργασίες να ξεκινούν τη Δευτέρα. Την ανάπλαση της ιστορικής λέσχης Λάρνακας απέναντι από το μουσείο Πιερίδη που είναι ένα ιστορικό κτήριο και θα δώσει νέα ώθηση στο εμπορικό κέντρο. Προχωράμε, επίσης, με πεζοδρομήσεις σε δρόμους πέριξ του των περιοχών Κλεάνθη Καλογερά και Αγίου Λαζάρου. Η ανάπλαση της πλατείας του Ζουχουρή, μια πλατεία που ήταν κρυμμένη σε ένα από τα πιο ιστορικά σημεία απέναντι από τη δημοτική αγορά που χρησιμοποιείτο για πολλά χρόνια ως χώρος στάθμευσης. Ήδη υπογράψαμε συμβόλαιο και ώς το τέλος του 2019 θα έχουμε εργολάβο του έργου. Πλάνα υπάρχουν για αναβάθμιση των οδών Ζήνωνος Κιτιέως και Ερμού, ώστε από το 2019 να ξεκινήσει αρχιτεκτονικός διαγωνισμός ανάπλασής τους. Θέλουμε να αξιοποιήσουμε τα δύο εκατ. ευρώ που θα δοθούν στο εμπορικό κέντρο της πόλης ως αντιστάθμισμα για την επένδυση του Metropolismall, ακριβώς για την αναζωογόνηση του εμπορικού κέντρου.
–Υπάρχει ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Λάρνακα;
–Έχει αυξηθεί πολύ ο όγκος των αιτημάτων για νέες πολεοδομικές άδειες στον δήμο. Έχουμε μια σειρά από επενδύσεις, όπως ξενοδοχεία, οικιστικές μονάδες, εστιατόρια και γενικά υπάρχει ένας οργασμός επενδύσεων και ελπίζουμε ότι επιτέλους η Λάρνακα θα πάρει το κομμάτι που της αναλογεί στον τομέα της ανάπτυξης. Έχει μείνει πιο πίσω από άλλες περιοχές αλλά δεν θέλουμε να παραπονούμαστε αλλά να διεκδικούμε αυτά που πρέπει να πάρει η πόλη μας στη βάση της δίκαιης κατανομής πόρων και επενδύσεων.
–Θεωρείτε ότι υπήρξαν σκοπιμότητες που άφησαν τη Λάρνακα πίσω;
–Όταν έχεις ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα για χρόνια, σίγουρα πρόκειται για ένα συνδυασμό λόγων και παραγόντων. Υπήρξαν σκοπιμότητες και συμφέροντα που δεν επέτρεπαν ανάπτυξη στη Λάρνακα γιατί αυτό θα επηρέαζε άλλες πόλεις. Αλλά δεν υπάρχει λόγος να συζητούμε πλέον το παρελθόν, καθώς έτσι δεν πάμε μπροστά. Ξέρουμε πολύ καλά τι γινόταν στο παρελθόν και είναι στο χέρι μας είναι να το αλλάξουμε. Ήδη αρκετά πράγματα είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.
–Όπως;
Όπως το ότι υπάρχει πλέον συγκεκριμένο πλάνο για απομάκρυνση εγκαταστάσεων καυσίμων και υγραερίου και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Δεκέμβριο του 2019 για τα πετρελαιοειδή και Δεκέμβριο του 2020 για το υγραέριο. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα υπάρξει και μια θετική κατάληξη για το λιμάνι και τη μαρίνα το οποίο είναι μια επένδυση που πλησιάζει το 1 δισ. ευρώ. Επίσης, αριθμός επενδυτών ξένων εθνικοτήτων προσεγγίζουν τη Λάρνακα και είναι κάτι που φαίνεται από τα στοιχεία. Δώδεκα νέα ξενοδοχεία στο κέντρο της πόλης, έργα 20 εκατ. στο εμπορικό μας κέντρο, νέα δημοτική αγορά, και δημόσιος κήπος. Κάτι αλλάζει στη Λάρνακα, φαίνεται και από τον αριθμό των εγκρίσεων των πολεοδομικών αδειών.
–Ποιες είναι οι μεγαλύτερες ιδιωτικές πρωτοβουλίες;
–Ήδη έχουμε το ξενοδοχείο RadissonBlu, που θα βοηθήσει την αναβάθμιση μιας ολόκληρης περιοχής που ήταν υποβαθμισμένη. Έχουμε το MetropolisMall που θα ξεκινήσει περί τον Δεκέμβριο. Υπάρχουν επίσης γύρω στα 10-12 ξενοδοχεία στο κέντρο της Λάρνακας τα οποία είναι υπό ανέγερση ή στο στάδιο της αδειοδότησης και δίνουν ιδιαίτερη νότα στην πόλη. Παράλληλα, είναι και η επένδυση του ρώσου επιχειρηματία που υποβλήθηκε η άδεια και εξετάστηκε από την πολεοδομία του Δήμου. Η οποία εξέτασε και αιτήσεις για ψηλά κτήρια, όπως το πρώην Κίτιον, καθώς και οικιστικές μονάδες στην περιοχή απέναντι από τον Ζέφυρο. Γενικά θα λέγαμε ότι υπάρχει οργασμός αναπτύξεων στη Λάρνακα.
–Φαίνεται ότι σιγά-σιγά μπαίνει και η Λάρνακα στο παιχνίδι των ψηλών κτηρίων.
–Δεν θα μπορούσε η Λάρνακα να μείνει έξω από αυτό. Όμως είναι ένα κρίσιμο σημείο το οποίο θα πρέπει να χειριστούμε σωστά ώστε να αποφύγουμε τα λάθη και τα προβλήματα άλλων πόλεων.
–Σε ποια λάθη αναφέρεστε;
–Το πρώτο πράγμα που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη, στην αδειοδότηση των ψηλών κτηρίων, είναι οι περιβαλλοντικές μελέτες, τα θέματα σκίασης αλλά και να μη δημιουργείται άναρχος σχεδιασμός. Εμείς προσπαθούμε να καθορίσουμε μια πολιτική για τις περιοχές που θέλουμε αυτά τα κτήρια και πού θα πρέπει να τα αποφύγουμε ούτως ώστε να μην αλλοιωθεί ο χαρακτήρας και η κουλτούρα της Λάρνακας. Φυσικά έχει περιοχές που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν ψηλά κτήρια, όπως η λεωφόρος Λεμεσού όπου ήδη προγραμματίζονται 4-5 οικιστικά και εμπορικά κτήρια. Συνολικά έχουμε 17 αιτήσεις και έχουμε ήδη δώσει έγκριση για πέντε, ενώ κάποιες είναι υπό εξέταση. Αφορούν κτήρια από 10 μέχρι 30 ορόφους, η πλειοψηφία των οποίων είναι οικιστικά.
–Τουριστικά η Λάρνακα πώς πάει;
–Τα τελευταία χρόνια έχουμε ρεκόρ αφίξεων και πληροτήτων η πόλη και επαρχία της Λάρνακας. Για το 2017-2018 υπολογίζεται ότι οι αφίξεις έχουν ξεπεράσει τις 400 χιλιάδες και είναι κάτι που αποτελεί ρεκόρ για τη Λάρνακα. Για την ίδια περίοδο οι πληρότητες στα ξενοδοχεία μας ήταν 53,2%. Θεωρούμε ότι σίγουρα η Λάρνακα προσφέρεται για τον οικογενειακό τουρισμό, καθώς πέραν του ήλιου και της θάλασσας, η οποία έχει βάθος το οποίο προσφέρεται για οικογένειες, προσφέρει και άλλες δραστηριότητες για μια οικογένεια, όπως επισκέψεις σε μουσεία και ιστορικά μνημεία. Για τα θρησκευτικά μας μνημεία όπως Άγιο Λάζαρο, Σταυροβούνι και Τεκκέ Χαλά Σουλτάν μπορούμε να αναπτύξουμε και τον θρησκευτικό τουρισμό. Γίνεται παράλληλα στροφή και προς τον συνεδριακό τουρισμό, και αυτό είναι ένα είδος τουρισμού που θα θέλαμε να προσθέσουμε γιατί έχουμε το πλεονέκτημα του αεροδρομίου και των κοντινών αποστάσεων με τις άλλες πόλεις.
–Έχει άλλες ανοικτές πληγές η Λάρνακα;
–Το ότι πρέπει να στηρίξουμε αυτή την ανάπτυξη χωρίς προσωπικό καθώς αφυπηρετούν υπάλληλοι στις τεχνικές υπηρεσίες και λόγω μορατόριουμ δεν μπορούμε να προσλάβουμε άλλους. Την ώρα που από 50 αιτήσεις πλέον έχουμε 200-300, είναι στοίχημα για τον δήμο λόγω γραφειοκρατίας να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του. Την ίδια ώρα ούτε η αγορά υπηρεσιών από ένα ιδιωτικό γραφείο είναι λύση καθώς ενδεχομένως να υπάρχουν θέματα εμπιστευτικότητας. Είναι κάτι που πρέπει να δούμε με το κράτος ώστε να εξευρεθεί λύση το συντομότερο.
Προχωρούν με εσωτερικό ελεγκτή
–Το δημαρχείο είχε πληγεί από σειρά σκανδάλων. Πώς διασφαλίζεται ότι τέτοιες νοοτροπίες ανήκουν στο παρελθόν;
–Πρώτα απ’ όλα από εμάς τους ίδιους. Η διαφθορά ξεκινούσε από τα ανώτερα δώματα και συνέχιζε προς τα κάτω αλλά πλέον συνεργαζόμαστε με ειδικούς και καταγράφουμε όλες τις διαδικασίες τόσο στο αποχετευτικό όσο και στον δήμο. Προχωρήσαμε με αίτηση για θέση εσωτερικού ελεγκτή και αυτή τη στιγμή είμαστε στο στάδιο έγκρισης από τη βουλή ώστε να προκηρυχθεί. Προς το παρόν συνεργαζόμαστε με ιδιώτες, αγοράζουμε υπηρεσίες αλλά ο στόχος μου είναι να δημιουργηθεί ένα δυνατό τμήμα εσωτερικού ελέγχου. Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι υπάρχει έλεγχος και ότι τουλάχιστον στα ανώτερα στρώματα δεν υπάρχει διαφθορά. Και όπου υπάρχει θα είμαστε αμείλικτοι.
Η Λάρνακα ζητάει το παλιό αεροδρόμιο
–Πήρε την έγκριση η Λάρνακα για το πρόγραμμα γαλάζιας ανάπτυξης;
–Στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδιασμού της πόλης, το Δημοτικό Συμβούλιο δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη γαλάζια ανάπτυξη. Ο Δήμος Λάρνακας σε συνεργασία με άλλους εταίρους συμμετέχει στην τελική φάση ευρωπαϊκού προγράμματος το οποίο προνοεί χρηματοδοτήσεις 15-30 εκατ. ευρώ. Θα χρηματοδοτηθούν συνολικά δώδεκα προγράμματα, ενώ είμαστε στην τελική ευθεία και σε πολύ υψηλή θέση με τα προγράμματα MaritimeX και το CMMI που είναι το Κυπριακό Ινστιτούτο Ναυτιλίας.
–Πού θα στεγαστούν;
–Προγραμματίζουμε στην περιοχή του Μακένζι που είναι το πάρκινγκ του δήμου, απέναντι θα στεγαστεί το ινστιτούτο και θα ειδικεύεται στους τομείς της έρευνας για τη γαλάζια ανάπτυξη. Ήδη λόγω αυτής της προσπάθειας το Πανεπιστήμιο Κύπρου αποφάσισε όπως η σχολή που έχει σχέση με τους τομείς θαλάσσιας τεχνολογίας να έχει έδρα τη Λάρνακα. Υπάρχει απόφαση από τη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου Κύπρου, προκαταρκτική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου και υπόσχεση του Προέδρου της Δημοκρατίας, ότι αυτή η σχολή θα γίνει στη Λάρνακα και αυτό θα δώσει ώθηση στην οικονομία της πόλης.
–Πότε προγραμματίζεται;
–Τον Μάρτη θα ξέρουμε αν θα εγκριθεί ή όχι το Σχέδιο. Σε ό,τι αφορά τη σχολή υπολογίζεται ότι από του χρόνου θα δεχτεί φοιτητές και θα στεγάζεται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Επίσης εξασφαλίσαμε τη χρήση του πρώην κτηρίου Κορνάρου στην τουρκοκυπριακή γειτονιά της Λάρνακας και είμαστε πολύ κοντά στην εξασφάλιση ευρωπαϊκών κονδυλίων για την ανακαίνισή του. Θα μπορεί σε ένα με ενάμιση χρόνο να στεγάσει τους φοιτητές του Πανεπιστημίου Κύπρου μέχρι την τελική στέγασή του στη στέγη Αγίου Χαραλάμπους, το πρώην λεπροκομείο.
–Υπάρχουν προβλήματα για την αξιοποίηση του χώρου;
–Είναι περιοχή Natura και πρέπει να ολοκληρωθούν πρώτα οι δέουσες περιβαλλοντικές μελέτες. Φυσικά, είχαμε εκφράσει ενδιαφέρον και για τον χώρο του παλιού αεροδρομίου. Υπάρχει όμως μια άρνηση και μηδενική διάθεση συνεργασίας από τους τεχνοκράτες του Υπουργείου Μεταφορών. Ως αποτέλεσμα ένα σημαντικό κομμάτι της πόλης να παραμένει αναξιοποίητο για τόσα χρόνια αλλά το κυριότερο είναι ότι δεν βλέπουμε και διάθεση από κανένα να το αναπτύξει. Μόνο θεωρίες και πράξη καμία. Πρόσφατα σε συνάντηση με τεχνοκράτες του Υπουργείου στον δήμο εισηγηθήκαμε την αξιοποίηση του χώρου και όλοι ήταν αρνητικοί χωρίς όμως να δίνουν πειστικές απαντήσεις. Το γιατί δεν αναπτύσσεται ο χώρος, είναι κάτι που πρέπει να το απαντήσει το Υπουργείο Μεταφορών.
–Ναι, όμως με κάποιο χρονικό ορίζοντα. Και το Υπουργείο δεν φαίνεται να πιέζει τη Hermes ή να έχει στρατηγική για το θέμα αυτό, ούτε η Hermes φαίνεται ότι έχει πλάνο για την ανάπτυξή του.