Πηγή: dikaiosyni.com
Σε συνέντευξη που έδωσε στη ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ, ο νεαρός δικηγόρος Χριστάκης Μούσκος, ο οποίος διεκδικεί την προεδρία του Δικηγορικού Συλλόγου Λάρνακας, επισημαίνει ότι διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να προσφέρει στο δικηγορικό επάγγελμα με οδηγό του τη φιλοσοφία “όταν κάποιος θέλει και διεκδικεί μπορεί να επέλθει βελτίωση”. Στη συνέντευξή του απαριθμεί τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δικηγόροι με κυριότερο, σύμφωνα με τον ίδιο, το πρόβλημα μείωσης της δικηγορικής ύλης και προτείνει άμεσες λύσεις. Τονίζει επίσης, πως η μεταρρύθμιση της δικαισύνης είναι αναγκαία και επιτακτική και το κλειδί της συνεργασίας είναι ο διάλογος και η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ όλων των σωμάτων. Τέλος, υποστηρίζει θερμά την τεχνολογική εξέλιξη στον τομέα, υπογραμμίζοντας πως το μόνο θετικό αποτέλεσμα της πανδημίας για τον κλάδο, είναι η επίσπευση των διαδικασιών για την τεχνολογική αναβάθμιση της δικαιοσύνης.
Διαβάστε αυτούσια τη συνέντευξη:
1. Πώς λάβατε την απόφαση να ακολουθήσετε το επάγγελμα του δικηγόρου; Αναφορά σε βιογραφικά στοιχεία.
Γεννήθηκα στη Λάρνακα το 1982 και αποφοίτησα από το Παγκύπριο Λύκειο Λάρνακας το έτος 2000. Την περίοδο 2000-2002 υπηρέτησα την στρατιωτική μου θητεία ως ανθυπολοχαγός Πεζικού και ακολούθως ξεκίνησα τις σπουδές μου στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης απ’ όπου αποφοίτησα το 2006. Το 2007 ενεγράφηκα ως δικηγόρος και έκτοτε εργάζομαι στην δικηγορική εταιρεία Κυριάκος Χρ. Μούσκος ΔΕΠΕ στην οποία σήμερα είμαι μέτοχος και διευθύνων σύμβουλος. Ασχολούμαι κατά κόρον με το δικαστηριακό τμήμα, τις συμβάσεις και τον τομέα της μετανάστευσης.
Την απόφαση μου να ακολουθήσω το επάγγελμα του δικηγόρου την έλαβα σχετικά εύκολα και σε νεαρή ηλικία αφού μεγάλωσα σε οικογένεια με πατέρα δικηγόρο ενώ η μητέρα μου εργαζόταν στην Αστυνομία των Βάσεων γεγονός που με ώθησε να ασχοληθώ με τον τομέα του Δικαίου. Μεγαλώνοντας σε αυτό το περιβάλλον οξύνθηκε το ενδιαφέρον μου για την Νομική επιστήμη και είναι με μεγάλη μου ικανοποίηση που ανέλαβα το δικηγορικό γραφείο του πατέρα μου και που έχω την ευκαιρία να συνεχίσω το έργο του.
2. Διεκδικείτε την προεδρία του Δικηγορικού Συλλόγου Λάρνακας, ποιοι λόγοι συνέβαλαν ώστε να υποβάλετε υποψηφιότητα για τη θέση αυτή;
Την απόφαση μου να υποβάλω υποψηφιότητα για την προεδρία του Δικηγορικού Συλλόγου Λάρνακας την έχω λάβει μετά από πολύ σοβαρή σκέψη και προβληματισμό, μετά την παραίνεση πολλών συναδέλφων, αναγνωρίζοντας το κρίσιμο της περιόδου που διανύουμε για τη δικαιοσύνη ένεκα των μεταρρυθμίσεων που επίκεινται αλλά και λόγω και της πανδημίας του κορωνοϊού. Είμαι της φιλοσοφίας ότι όταν θέλεις να υπάρχει βελτίωση και πρόοδος πρέπει να βγαίνεις μπροστά και να διεκδικείς. Η καθημερινή μου τριβή στα Δικαστήρια και κυρίως στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας-Αμμοχώστου ως και η εμπειρία που έχω αποκτήσει ως απερχόμενος Γραμματέας του Δικηγορικού Συλλόγου Λάρνακας θεωρώ ότι μου έχουν προσφέρει όλα τα εχέγγυα ούτως ώστε να συνεχίσω να προσφέρω στο επάγγελμα μας και να καταβάλω κάθε δυνατή προσπάθεια για την επίλυση των προβλημάτων που ταλανίζουν τους δικηγόρους.
3. Είστε μέλος του Συλλόγου τα τελευταία χρόνια. Πως αξιολογείτε τη συλλογική σας δράση;
Το Συμβούλιο του Δικηγορικού Συλλόγου Λάρνακας τα τελευταία χρόνια έχει κατορθώσει να αναβαθμίσει σημαντικά διάφορους τομείς που σχετίζονται με την καθημερινότητα των δικηγόρων του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας – Αμμοχώστου πάντοτε με την αγαστή συνεργασία του Δικηγορικού Συλλόγου Αμμοχώστου. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι αναβαθμίστηκε σημαντικά ο τρόπος λειτουργίας του γραφείου πώλησης Χαρτοσήμων/Δικηγοροσήμων, επιλύθηκε το πρόβλημα των χώρων στάθμευσης και της ασφαλτόστρωσης του, βελτιώθηκε η υλικοτεχνική υποδομή στο γραφείο Χαρτοσήμων/Δικηγοροσήμων την οποία μπορούν να χρησιμοποιούν οι δικηγόροι, σε συνεργασία με το Δικαστήριο επιλύθηκε το πρόβλημα του κλιματισμού των χώρων, εγκαταστάθηκε ασύρματο δίκτυο στον χώρο του Δικαστηρίου, αναβαθμίστηκε ο εξοπλισμός των αιθουσών των δικαστηρίων και των αιθουσών των δικηγορών, οργανώθηκαν σεμινάρια και εκδηλώσεις υψηλού επιπέδου, δημιουργήθηκε σελίδα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αναπτύχθηκαν δράσεις για βοήθεια συναδέλφων με προβλήματα υγείας και γενικώς επιλύθηκαν καθημερινά προβλήματα στο Δικαστήριο. Καταλυτική επίσης θεωρώ την αρωγή των Συλλόγων στην επίλυση προβλημάτων που προέκυψαν από την πανδημία του κορωνοϊού.
Σημαντικότερη όμως κατ΄εμένα δράση του Συμβουλίου είναι η κατάθεση των θέσεων και των προτάσεων μας στο Συμβούλιο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου μέσω του Προέδρου και του Εκπροσώπου μας για να ληφθεί περαιτέρω δράση για ικανοποίηση των αιτημάτων μας. Βεβαίως υπάρχουν πάντα περιθώρια γενικής βελτίωσης αλλά και βελτίωσης της επικοινωνίας του Συμβουλίου με τα μέλη, καθώς πολλές φορές γίνεται σημαντική εργασία η οποία δεν βγαίνει προς τα έξω.
4. Ποια προβλήματα αντιμετωπίζουν οι δικηγόροι της Λάρνακας αλλά και γενικότερα και τι θα προτείνατε ως Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου για την επίλυση τους;
Το δικηγορικό επάγγελμα δυστυχώς σήμερα αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα και πολλές προκλήσεις. Ενδεικτικά θα παραθέσω κατωτέρω τα κατά την άποψη μου σοβαρότερα αλλά και τις προτάσεις μου προς επίλυση αυτών:
1.Το κυριότερο πρόβλημα είναι η μείωση της δικηγορικής ύλης τόσο στον δικαστηριακό τομέα όσο και στον εξωδικαστηριακό.
Το πρώτο βήμα που πρέπει να γίνει είναι η άμεση και ουσιαστική μεταρρύθμιση ούτως ώστε να αναβαθμιστούν οι κτιριακές εγκαταστάσεις, να μειωθεί η καθυστέρηση στην εκδίκαση των δικαστηριακών υποθέσεων και να βελτιωθεί γενικά η ποιότητα της απονομής της Δικαιοσύνης προκειμένου οι πολίτες να εμπιστευτούν και πάλιν τα Δικαστήρια. Η μεταρρύθμιση αυτή θα πρέπει να προβληθεί ούτως ώστε να επανακτηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών προς τα δικαστήρια αλλά και των ξένων επενδυτών προς την Κύπρο. Επίσης, πρέπει να συμβάλουμε στην άμεση προώθηση και ψήφιση νομοσχέδιων, με τα οποία θα εντάσσονται εργασίες ή υπηρεσίες στη δικηγορική ύλη οι οποίες σήμερα διεκπεραιώνονται από μη δικηγόρους, όπως π.χ. η σύνταξη συμβολαίων.
2.Η μη εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων και η μη είσπραξη των ενταλμάτων που οδηγεί στην απαξίωση των πολιτών απέναντι στη δικαιοσύνη.
Όσον αφορά την εκτέλεση των ενταλμάτων κινητής περιουσίας, θα πρέπει να τροποποιηθεί η νομοθεσία αφού σήμερα κατά την άποψη μου γίνεται κατάχρηση του νόμου από τους εξ αποφάσεως οφειλέτες. Επίσης να αλλάξει ο τρόπος εκτέλεσης των ενταλμάτων κατά τρόπο που να ελέγχεται ποιος είναι πράγματι ο ιδιοκτήτης της κινητής περιουσίας. Να επιταχυνθούν οι διαδικασίες εκποίησης των εγγραφών δικαστικών αποφάσεων σε ακίνητη περιουσία. Να προσληφθεί προσωπικό για την είσπραξη των ενταλμάτων και να γίνουν παραστάσεις ούτως ώστε τα αιτήματα για αποπληρωμή των ενταλμάτων δια μηνιαίων δόσεων με μικρά ποσά να εγκρίνονται με φειδώ.
3.Η καθυστέρηση στην εκδίκαση των υποθέσεων και ο τρόπος διεξαγωγής τους η οποία και πάλι οδηγεί στην απαξίωση της δικαιοσύνης.
Πρέπει άμεσα να εφαρμοστεί η ηλεκτρονική δικαιοσύνη, να απλοποιηθούν οι Θεσμοί, να προσληφθούν δικαστές και υποστηρικτικό προσωπικό ειδικά στενοτυπίστριες, να εκσυγχρονιστούν τεχνολογικά οι δικαστικές αίθουσες και να δημιουργηθούν οι ανάλογες κτιριακές εγκαταστάσεις ούτως ώστε να διεκπεραιώνονται ταχύτερα οι υποθέσεις.
4.Η ανάγκη για κατοχύρωση της δικηγορικής αμοιβής.
Καθιέρωση μηχανισμών για την κατοχύρωση είσπραξης της δικηγορικής αμοιβής για τις δικαστηριακές αποφάσεις και επίσπευση διαδικασιών καθορισμού της εξωδικαστηριακής αμοιβής.
5.Το πρόβλημα βιωσιμότητας του Ταμείου Συντάξεως των Δικηγόρων.
Να τροποποιηθεί ο τρόπος καταβολής των εισφορών, ούτως ώστε να εισφέρουν στο ταμείο όλοι οι δικηγόροι. Κατοχύρωση των δικαιωμάτων των δικηγορών οι οποίοι συνείσφεραν για δεκαετίες στο ταμείο και τροποποίηση του Ταμείου κατά τρόπον που θα καθίσταται βιώσιμο κατόπιν συμβουλής από ειδικούς.
6.Η καταχώρηση και παραλαβή εγγράφων σε άλλες πόλεις είτε αυτό αφορά δικαστηριακές υποθέσεις, Έφορο Εταιρειών, Τμήμα Ναυτιλίας, άδειες μετανάστευσης και πολιτογράφησης.
Η δημιουργία τοπικών γραφείων για την παραλαβή/καταχώρηση εγγράφων και για ενημέρωση ή/και η δυνατότητα αυτές να διεκπεραιώνονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά.
7. Οι καθυστερήσεις που προκύπτουν στην εξέταση αιτήσεων στη Δημόσια Υπηρεσία, όπως το Κτηματολόγιο και την Επαρχιακή Διοίκηση.
Να γίνουν παραινέσεις για την πρόσληψη προσωπικού, την καλύτερη χρήση της τεχνολογίας ή/και την αγορά υπηρεσιών.
8. Η ανάγκη για καλύτερη κατάρτιση των νέων δικηγόρων εξασφαλίζοντας τους με τα απαραίτητα εφόδια για να ενταχθούν στο επάγγελμα.
Η αναβάθμιση των μαθημάτων και του τρόπου εξέτασης των ασκούμενων δικηγόρων με πιο πρακτική κατεύθυνση και η διοργάνωση δωρεάν σεμιναρίων για τους νέους δικηγόρους.
5. Μέσα από ποιες δράσεις μπορεί να βελτιωθεί η συνεργασία των τοπικών δικηγορικών συλλόγων με τον Παγκύπριο δικηγορικό σύλλογο;
Οι τοπικοί δικηγορικοί σύλλογοι διατηρούν ήδη μια πολύ καλή συνεργασία με τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο και υπάρχει εκατέρωθεν ανταλλαγή απόψεων μέσου του Προέδρου και του Εκπροσώπου του Δικηγορικού Συλλόγου Λάρνακας οι οποίοι συμμετέχουν στο συμβούλιο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, πρόσφατα όλοι οι Προέδροι και οι υποψήφιοι Πρόεδροι των τοπικών δικηγορικών Συλλόγων τύχαμε ενημέρωσης από τον απερχόμενο Πρόεδρο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου κ. Δώρο Ιωαννίδη για τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα της μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης.
Για να υπάρχει μια καλή συνεργασία μεταξύ των Τοπικών Συλλόγων με τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο, η οποία θα επιφέρει εποικοδομητικά αποτελέσματα πρέπει να υπάρχει αδιάλειπτος διάλογος, ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των σωμάτων. Η συνεργασία των σωμάτων πρέπει να αποσκοπεί στην βελτίωση της ποιότητας των σχέσεων, στην ενίσχυση του συντονισμού για να υπάρχει αμοιβαία δράση όλων των συλλόγων για την επίτευξη στόχων που αφορούν το σύνολο των δικηγόρων αλλά και στην βελτίωση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που οργανώνονται είτε από τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο είτε από τοπικούς Συλλόγους για την επαγγελματική κατάρτιση των δικηγόρων.
6. Πιστεύετε ότι οι δικηγόροι είναι καλά ενημερωμένοι για το έργο της μεταρρύθμισης; Με ποιους τρόπους μπορεί ο Δικηγορικός Σύλλογος Λάρνακας να συμβάλει ενεργά στη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης; Εσείς συμφωνείτε με τη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης, όπως παρουσιάστηκε από την Κυβέρνηση;
Θα ήθελα να ξεκινήσω με αυτό που έχει καταστεί σαφές απ’ όλες τις πλευρές. Η μεταρρύθμιση είναι αναγκαία και επιτακτική. Για την ενημέρωση των δικηγόρων για τη μεταρρύθμιση έχουν αναληφθεί διάφορες δράσεις τόσο από τον πρώην Υπουργό Δικαιοσύνης, κ. Ιωνά Νικολάου σε συνεργασία με τους τοπικούς δικηγορικούς συλλόγους, από τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο αλλά και από άλλους συναδέλφους και σύνολα δικηγόρων.
Η άποψη μου είναι ότι η διαβούλευση για τη μεταρρύθμιση θα έπρεπε να γίνει σε άλλο επίπεδο και ότι η ενημέρωση των συναδέλφων είχε μία γενικότητα. Καταλυτικό ρόλο σ’ αυτό ίσως να είχε και η πανδημία του κορωνοϊού. Το τελευταίο χρονικό διάστημα, με την κατάθεση των τελικών νομοσχεδίων προς ψήφιση, η συζήτηση για τη μεταρρύθμιση έχει γίνει εντονότερη και βλέπουμε να χρησιμοποιούνται νέοι τρόποι επικοινωνίας, όπως τα podcasts και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Επίσης, θεωρώ ότι η συζήτηση και η ενημέρωση περί της μεταρρύθμισης θα πρέπει να εντατικοποιηθεί έτσι ώστε οι δικηγόροι να είναι πλήρως ενημερωμένοι και να μην αισθάνονται ανασφάλεια για το τι μέλλει γενέσθαι. Ακόμα πιο σημαντικό είναι με την ψήφιση των νομοσχεδίων να υπάρξει άμεση ενημέρωση και κατάρτιση των δικηγόρων και των δικαστών επί όλων των αλλαγών.
Ο Δικηγορικός Σύλλογος Λάρνακας μπορεί να συμβάλει και συμβάλλει ενεργά στη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης. Το Συμβούλιο αφουγκραζόμενο τους προβληματισμούς των συναδέλφων και ακούγοντας τις προτάσεις τους, διαμορφώνει τη δική του θέση και πολιτική την οποία ο Πρόεδρος και ο Εκπρόσωπος μας υποστηρίζουν στο Συμβούλιο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου για να αναλαμβάνονται πλέον μέσω του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου οι ανάλογες δράσεις ούτως ώστε να παρουσιάζεται η θέση μας τεκμηριωμένα, μελετημένα και συλλογικά.
Είναι πολύ θετική η εξέλιξη ότι μετά από πολλά χρόνια, έχουμε φτάσει ένα βήμα πριν την πολυαναμενόμενη μεταρρύθμιση που κατά γενική ομολογία είναι απαραίτητη. Πάρα ταύτα, η ομόφωνη αναβολή των νομοσχεδίων και η αντίδραση του Παγκυπρίου και των δικηγόρων καταδεικνύουν ότι αυτά χρήζουν διορθώσεων και αλλαγών γιατί κάποια σημεία εγείρουν σοβαρούς προβληματισμούς και θεωρώ επιβεβλημένο να γίνει ό,τι είναι δυνατό ώστε να επιτευχθούν οι ανάλογες τροποποιήσεις.
Ενδεικτικά να αναφέρω ότι είναι επιτακτικό να δημιουργηθεί τρίτος βαθμός δικαιοδοσίας για να μπορεί να γίνεται διόρθωση λαθών αλλά και να μπορέσει να υπάρξει ομοιομορφία στη νομολογία. Περαιτέρω, πρέπει να υπάρξει η δυνατότητα αξιολόγησης μαρτύρων σε δεύτερο βαθμό. Επίσης, δεν πρέπει να τροποποιηθούν οι κλίμακες των Δικαστών γιατί κατά αυτό τον τρόπο πρωτοδιοριζόμενοι Δικαστές θα κληθούν να αποφασίζουν για αγωγές που θα αφορούν μεγάλα ποσά αλλά και οι Δικαστές που αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο backlog θα επιβαρυνθούν με περισσότερες υποθέσεις.
Επιπρόσθετα, θα πρέπει να δημιουργηθούν Small Claims Courts ή οι υποθέσεις με μικρές κλίμακες να οδηγούνται σε διαμεσολάβηση πριν από την εκδίκαση. Το Δικαστικό Συμβούλιο θα πρέπει να εμπλουτιστεί με δικηγόρους και άλλους φορείς και θα πρέπει να καθοριστούν κριτήρια πρόσληψης και προαγωγής των δικαστών νομοθετικά. Δεν θα πρέπει να γίνει αποδεκτή η αίτηση για καταχώρηση έφεσης ή/και σίγουρα να μην είναι ανέλεγκτη τυχόν απόρριψη της. Για να διασφαλιστεί ότι θα μπορούν να υλοποιηθούν οι μεταρρυθμίσεις που προβλέπονται στα νομοσχέδια, θα πρέπει παράλληλα να γίνουν όλες οι ενέργειες ούτως ώστε να υπάρχουν οι ανάλογες κτιριακές εγκαταστάσεις, το υποστηρικτικό προσωπικό και τα ηλεκτρονικά μέσα που θα επιτρέπουν την ομαλή λειτουργία των δικαστηρίων.
7. Όσον αφορά τις εκδηλώσεις και τα σεμινάρια στις Επαρχίες Λάρνακας-Αμμοχώστου υπάρχει μια σύμπραξη μεταξύ των δυο δικηγορικών Συλλόγων, είστε υπέρ αυτής της συνεργασίας ή θεωρείτε καλύτερο να ανεξαρτητοποιηθούν πλήρως οι δύο Δικηγορικοί Σύλλογοι;
Θα πρέπει να επισημάνω πρώτιστα ότι οι δυο Δικηγορικοί Σύλλογοι Λάρνακας και Αμμοχώστου είναι αυτοτελείς και ανεξάρτητοι με τα δικά του οικονομικά ο καθένας και με τις δικές τους αποφάσεις. Παρά ταύτα όντως υπάρχει μια συνεργασία στην διοργάνωση εκδηλώσεων και σεμιναρίων αλλά και στην επίλυση προβλημάτων που προκύπτουν στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακος-Αμμοχώστου, η οποία κατά την άποψη μου υπήρξε επιτυχής. Μέσα από αυτή την συνεργασία κατορθώσαμε να οργανώσουμε για τα μέλη μας πολύ καλύτερες εκδηλώσεις και σεμινάρια με λιγότερες δαπάνες. Όλοι οι δικηγόροι έχουν τις ίδιες ανησυχίες και προβληματισμούς και διεκδικούν όμοια δικαιώματα και στόχους. Ως εκ τούτου όπου είναι εφικτή η σύμπραξη, αυτή είναι θεμιτή χωρίς βέβαια να επηρεάζεται η αυτοτέλεια των Συλλόγων. Εύχομαι και στο μέλλον να μπορέσει να συνεχιστεί αυτή η συνεργασία αλλά και να αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο παρότι αυτό ενδέχεται να αλλάξει με την δημιουργία του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου στο Παραλίμνι.
8. Πως μπορεί να αξιοποιηθεί η τεχνολογία στον τομέα της δικαιοσύνης για την καλύτερη λειτουργία των Δικηγορικών Συλλόγων.
Η πανδημία του κορωνοϊού έχει καταδείξει την σημασία της χρήσης της τεχνολογίας και στον τομέα της δικαιοσύνης και ίσως το μόνο θετικό που έχει προκύψει από αυτή είναι η επίσπευση των διαδικασιών για τεχνολογική εξέλιξη.
Όσον αφορά τον τομέα της δικαιοσύνης η τεχνολογική ανάπτυξη μπορεί να επισπεύσει και να απλοποιήσει διαδικασίες στις οποίες σήμερα οι δικηγόροι σπαταλούν πολύτιμο χρόνο. Σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση που έχει γίνει φαίνεται ότι η πρωτοβουλία που έχει παρθεί από τον Υφυπουργό Καινοτομίας, κινείται στο ορθό πλαίσιο αφού από την πλατφόρμα που φαίνεται να προωθείται καλύπτονται πολλές πτυχές όπως η ηλεκτρονική καταχώρηση εγγράφων ή δικογράφων, η πληρωμή τελών και η διατήρηση φάκελων ηλεκτρονικά. Φυσικά με την λειτουργία του συστήματος εάν υπάρχει δυνατότητα αναβάθμισης ή βελτίωσης του συστήματος ή προσθήκης λειτουργιών τότε θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να προτείνουμε ανάλογες εισηγήσεις για βελτιστοποίηση του συστήματος.
Η τεχνολογία όμως μπορεί να βοηθήσει και στη λειτουργία του Δικηγορικού Συλλόγου και στα πλαίσια συνεργασίας ή αλληλεπίδρασης με τα μέλη του. Η ενημέρωση των μελών του συλλόγου μέσω ιστοσελίδας, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και ενημερωτικών δελτίων, η ενθάρρυνση διαδικτυακών συζητήσεων και υποβολή άρθρων, απόψεων και εισηγήσεων μέσω της δημιουργίας legal portal στην ιστοσελίδα του συλλόγου ή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι λίγα από τα παραδείγματα αξιοποίησης της τεχνολογίας.