Με την προχθεσινή απόφαση των ιδιωτών φαρμακοποιών και τη θετική στάση τους έναντι του Γενικού Συστήματος Υγείας, ανοίγει ο δρόμος για την προώθηση όλων των υπόλοιπων διαδικασιών, οι οποίες βρίσκονται σε εκκρεμότητα και αφορούν τον τρόπο με τον οποίο οι δικαιούχοι του Συστήματος θα προμηθεύονται πλέον τα φάρμακά τους.
Τις επόμενες ημέρες αναμένεται ότι θα αναλάβει καθήκοντα και η Συντονιστική Συμβουλευτική Επιτροπή που θα μελετήσει και θα ετοιμάσει τον σχεδιασμό, ο οποίος θα διασφαλίζει την ομαλή μετάβαση από την προ ΓεΣΥ στην κατά ΓεΣΥ εποχή.
Παράλληλα η Επιτροπή Υγείας της Βουλής θα πρέπει να προωθήσει τη συζήτηση των Κανονισμών που αφορούν τον τρόπο συμμετοχής των φαρμακοποιών στο Σύστημα αλλά και των τεσσάρων νομοθετημάτων τα οποία επίσης εκκρεμούν ενώπιον της και ρυθμίζουν τον τρόπο λειτουργίας των ιδιωτικών φαρμακείων στο ΓεΣΥ.
Για τους πολίτες/δικαιούχους του Συστήματος, οι αλλαγές θα είναι τεράστιες καθώς αλλάζει ριζικά ο τρόπος με τον οποίο μέχρι σήμερα προμηθεύονταν τα φάρμακά τους είτε από τα κρατικά είτε από τα ιδιωτικά φαρμακεία.
Θα πρέπει μάλιστα να γνωρίζουν ότι εάν χρησιμοποιούν πιστά τις διαδικασίες του ΓεΣΥ, τότε θα έχουν τη δυνατότητα να εξασφαλίζουν τα φάρμακά τους δαπανώντας μερικές μόνο δεκάδες ευρώ κάθε χρόνο, χωρίς να επιβαρύνονται με τις ψηλές τιμές στις οποίες σήμερα αγοράζουν τα φάρμακά τους και δίχως να ταλαιπωρούνται στις τεράστιες ουρές των κρατικών φαρμακείων. Αυτό επειδή για τον κάθε δικαιούχο, υπάρχει «οροφή» στο ποσό της συμπληρωμής που θα καλείται να καταβάλει κατ’ έτος στο Σύστημα. Έτσι, εάν συμπληρώσει το ποσό αυτό στα μισά του χρόνου, για το επόμενο διάστημα δεν θα καταβάλλει ούτε σεντ (εκτός εάν επιλέγει άλλο σκεύασμα από αυτό που ο ΟΑΥ θα αποζημιώνει) για να εξασφαλίσει τα φάρμακά του.
Βεβαίως ο πολίτης σε κάθε περίπτωση θα μπορεί να συνεχίσει να προμηθεύεται τα φάρμακά του και εκτός διαδικασιών ΓεΣΥ. Ωστόσο με αυτό τον τρόπο θα πληρώνει κανονικά και βάσει του επίσημου τιμοκαταλόγου των φαρμάκων.
Οι αλλαγές που θα επέλθουν στον τρόπο προμήθειας των φαρμάκων από την 1η Ιουνίου 2019 είναι μεγάλες. Στην πραγματικότητα αλλάζει ολόκληρο το σκηνικό όπως το γνωρίζουμε και το ζούμε για δεκαετίες.
Μάλιστα, το ίδιο το Σύστημα επιβάλλει και την αλλαγή στη νοοτροπία των Κυπρίων πολιτών και σε κάποιες από τις μέχρι σήμερα «κακές» συνήθειές μας αφού πλέον τίθενται κανονισμοί και καθορίζονται τα «πρέπει» και τα «μη» στην προμήθεια φαρμάκων.
Η πρώτη και μεγαλύτερη αλλαγή έρχεται με το κλείσιμο των κρατικών φαρμακείων, τα οποία δίνουν «χώρο» στα ιδιωτικά φαρμακεία.
Συγκεκριμένα, από τα 43 κρατικά φαρμακεία που λειτουργούν σήμερα σε δημόσια νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας σε ολόκληρη την Κύπρο, 28 τερματίζουν τη λειτουργία τους. (Η ημερομηνία κατά την οποία θα αναστείλουν τη λειτουργία τους τα φαρμακεία αυτά δεν έχει ακόμα καθοριστεί αφού είναι πολύ πιθανό για μερικούς μήνες, στη μεταβατική δηλαδή περίοδο, να συνεχίσουν να συνυπάρχουν με τα φαρμακεία του ιδιωτικού τομέα).
Ο σχετικός σχεδιασμός είναι ήδη έτοιμος από το Υπουργείο Υγείας και οι όποιες αλλαγές προκύψουν θα οφείλονται κυρίως στην ιδιωτική πρωτοβουλία που πιθανόν να εκδηλωθεί σε διάφορες αγροτικές ή απομακρυσμένες περιοχές.
Στο ΓεΣΥ, θα παραμείνουν σε λειτουργία μόνο 15 φαρμακεία τα οποία βρίσκονται σε διάφορες απομακρυσμένες κοινότητες της Κύπρου.
Αξίζει να αναφερθεί ότι σε περίπτωση που εκδηλωθεί ιδιωτική πρωτοβουλία στις συγκεκριμένες περιοχές, τότε τα κρατικά φαρμακεία θα αναστέλλουν τη λειτουργία τους. Θα ισχύει όμως και το αντίστροφο. Δηλαδή σε περιοχές όπου δεν θα υπάρξει ιδιωτική πρωτοβουλία, τότε το κράτος θα είναι υποχρεωμένο να καλύψει το κενό με τη λειτουργία φαρμακείου από τον Οργανισμό Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας.
Με τον υφιστάμενο σχεδιασμό, ανοικτά θα παραμείνουν, τα φαρμακεία στα Κέντρα Υγείας: Σαλαμιούς, Πεδουλά, Φύτης, Ομόδους, Παναγιάς, Κάτω Πύργου, Αυδήμου, Λευκάρων, Πλατρών, Πάχνας, Παλαιχωρίου, Αγρού, Ευρύχου, Κοφίνου και Κυπερούντας.
Ως εκ τούτου, θα τερματίσουν τη λειτουργία τους 19 φαρμακεία τα οποία βρίσκονται στα Κέντρα Υγείας Κόκκινων Λάρνακας, Ανθούπολης, Τσερίου, Λατσιών, Ορμήδειας, Αθηένου, Αυγόρου, Κλήρου, Έγκωμης, Ιδαλίου, Καϊμακλίου, Ακακίου, Αγλαντζιάς, Λακατάμιας, Λινόπετρας, Στροβόλου, Παλαιού Νοσοκομείου Λευκωσίας, Παλαιού Νοσοκομείου Λάρνακας και Παλαιού Νοσοκομείου Λεμεσού, αφού στις περιοχές αυτές βρίσκονται σε λειτουργία ιδιωτικά φαρμακεία.
Σε ό,τι αφορά τα φαρμακεία των δημόσιων νοσοκομείων, επτά στον αριθμό, ο σχεδιασμός προνοεί ότι οι θυρίδες τους για εξυπηρέτηση εξωνοσοκομειακών ασθενών θα κλείσουν. Ανοικτή θα παραμείνει μια θυρίδα μόνο προς εξυπηρέτηση συγκεκριμένων ομάδων ασθενών.
Φάρμακα με €1 μόνο
Σημαντική αλλαγή θα δούμε σε ό,τι αφορά τις τιμές των φαρμάκων, εάν βεβαίως ακολουθούμε σωστά τις διαδικασίες του ΓεΣΥ αφού στην περίπτωση που δεν μας ικανοποιεί το σκεύασμα, το Σύστημα θα μας αποζημιώνει με την καταβολή €1 μόνο και αν επιλέξουμε ένα αντίστοιχο ακριβότερο ή ανταλλάξιμο φάρμακο, θα πληρώνουμε μόνο τη διαφορά στην τιμή και όχι ολόκληρη την αξία του σκευάσματος.
Εάν ακολουθούμε πιστά το σύστημα και επιλέγουμε το φθηνότερο από τα σκευάσματα που θα έχουμε στη διάθεσή μας, τότε θα καταβάλλουμε μόνο τη συμπληρωμή του €1.
Στο ΓεΣΥ θα περιλαμβάνονται όλα τα φάρμακα που διαθέτουν άδεια κυκλοφορίας στην Κύπρο εκτός από τα Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα (τα πλείστα συστήματα υγείας στον κόσμο δεν περιλαμβάνουν τα ΜΗΣΥΦΑ στις υπηρεσίες τους).
Στο πλαίσιο του ΓεΣΥ θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι:
- Ο φαρμακοποιός, βάσει και των Κανονισμών που έχουν κατατεθεί στη Βουλή, θα έχει την ευθύνη να ενημερώνει τον δικαιούχο για τυχόν επιλογές που έχει στη διάθεσή του ώστε ο δικαιούχος ελεύθερα να επιλέξει το σκεύασμα που του καλύπτει πλήρως το ΓεΣΥ (καταβάλλοντας μόνο το ποσό της συμπληρωμής) ή να επιλέξει κάποιο ακριβότερο σκεύασμα άλλης εταιρείας και να πληρώσει τη διαφορά.
- Φάρμακα τα οποία είναι πρωτότυπα και δεν υπάρχουν γενόσιμά (αντιγραφικά) τους ή ανταλλάξιμα φάρμακα θα αποζημιώνονται πλήρως από το Σύστημα και ο δικαιούχος θα καταβάλλει μόνο €1 για να τα προμηθευτεί. Επίσης, ο δικαιούχος δεν θα καταβάλλει καμία απολύτως συμπληρωμή για τα φάρμακα που θα του χορηγούνται στην ενδονοσοκομειακή περίθαλψη.
- Για τα καινοτόμα φάρμακα (π.χ. βιολογικές θεραπείες) θα ακολουθούνται πρωτόκολλα τα οποία και σήμερα βρίσκονται σε εφαρμογή και το ΓεΣΥ θα τα αποζημιώνει πλήρως. Συγκεκριμένα, το ΓεΣΥ θα αποζημιώνει πλήρως (με την καταβολή €1 μόνο) το φθηνότερο φάρμακο.
- Στις περιπτώσεις όπου ο θεράπων ιατρός κρίνει ότι συγκεκριμένος ασθενής χρειάζεται συγκεκριμένο φαρμακευτικό σκεύασμα και ακολουθηθούν οι καθορισμένες από τον νόμο ή τους Κανονισμούς διαδικασίες, ανεξάρτητα του αν υπάρχουν αντίστοιχα, γενόσιμα ή ανταλλάξιμα φάρμακα, το ΓεΣΥ θα αποζημιώνει τον δικαιούχο.
- Τα σκευάσματα που επιθυμούμε να προμηθευτούμε χωρίς να διαθέτουμε συνταγή από τον γιατρό ή οδοντίατρό μας θα τα πληρώνουμε κανονικά με βάση τον επίσημο τιμοκατάλογο.
- Το ίδιο και στις περιπτώσεις που ο γιατρός ο οποίος μας έχει εκδώσει συνταγή δεν είναι συμβεβλημένος με το ΓεΣΥ.
- Στις περιπτώσεις χρόνιας πάθησης ο γιατρός θα έχει τη δυνατότητα έκδοσης επαναλαμβανόμενης συνταγής η οποία θα ισχύει μέχρι 6 μήνες, ώστε να αποφεύγεται η αχρείαστη ταλαιπωρία του δικαιούχου. Ωστόσο ο δικαιούχος θα πρέπει απαραιτήτως να επισκεφθεί 6 φορές τον φαρμακοποιό του, αφού η ποσότητα που θα του δίνεται θα αφορά μόνο τις ανάγκες ενός μηνός (προωθούνται ειδικές ρυθμίσεις για τα κλινήρη άτομα ή τα άτομα με κινητικές αναπηρίες).
Καταρτίζονται οι κατάλογοι των σκευασμάτων
Οι τελικοί κατάλογοι για τις διάφορες κατηγορίες φαρμακευτικών σκευασμάτων καταρτίζονται αυτό το διάστημα με τη συνεργασία των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών του κράτους και του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας.
Ο κατάλογος των φαρμάκων που θα αποζημιώνει ο ΟΑΥ θα ανανεώνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα ώστε να αντικατοπτρίζει τις εξελίξεις στον χώρο της Φαρμακευτικής, με στόχο πάντα την καλύτερη εξυπηρέτηση των δικαιούχων.
Αναφέρεται ότι τις τελευταίες ημέρες ΟΑΥ και υπουργείο Υγείας βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τους προμηθευτές φαρμάκων αφού η διαβούλευση για τον τρόπο αποζημίωσής τους στο πλαίσιο του ΓεΣΥ συνεχίζεται. Από την ανταπόκριση των προμηθευτών φαρμάκων θα εξαρτηθεί σε κάποιο βαθμό και ο τελικός κατάλογος των φαρμάκων που θα ενταχθούν στο ΓεΣΥ.
