Πηγή: philenews.com
Ανοικτό είναι το υπουργείο Οικονομικών στη συμπερίληψη νέων κριτηρίων (π.χ. αξία ανά τετραγωνικό μέτρο) στο νομοσχέδιο για την παραχώρηση μειωμένου φορολογικού συντελεστή 5% κατά την αγορά ή την ανέγερση κύριας κατοικίας, έτσι ώστε να βρεθεί μια φόρμουλα για να εγκριθεί το νομοσχέδιο και να αποφύγει η Δημοκρατία κυρώσεις από την Κομισιόν.
Συγκεκριμένα, η εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών, Nάγια Συμεωνίδου, μιλώντας ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών ανέφερε πως θα ήταν λογικό να εισαχθεί πρόνοια με βάση την αξία ανά τετραγωνικό μέτρο (τ.μ.), ώστε να καθορίζεται ποιες κατοικίες θα επωφελούνται με μειωμένο συντελεστή.
Η θετική τοποθέτηση του Υπουργείου Οικονομικών έγινε κατά τη συζήτηση του επίμαχου νομοσχεδίου, με το οποίο επιβάλλεται 5% ΦΠΑ μόνο για τα πρώτα 140 τ.μ. μιας κύριας κατοικίας (ανεξαρτήτου αξίας), η οποία θα έχει μέγιστο εμβαδό 200 τ.μ., έτσι ώστε ο μειωμένος φορολογικός συντελεστής να παρέχεται στοχευμένα και μέσα στα πλαίσια που άπτονται της άσκησης κοινωνικής πολιτικής, όπως προβλέπει η σχετική Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μάλιστα, η εκπρόσωπος του υπουργείου προχώρησε ένα βήμα παρακάτω, αναφέροντας ότι θα μπορούσε να υιοθετηθεί και κριτήριο που να αφορά στο μέσο κόστος ανά τετραγωνικό, βάσει στοιχείων της Στατιστικής Υπηρεσίας, που ανέρχεται στα €1015.
Ζητούν αύξηση των τ.μ και του εμβαδού
Κόμματα και επαγγελματικοί σύνδεσμοι ζήτησαν να επανεξεταστεί το όριο των 140 τ.μ. στο οποίο θα επιβάλλεται 5% ΦΠΑ, τονίζοντας πως θα επηρεαστούν τα νεαρά ζευγάρια, τα οποία δεν θα μπορούν να αποκτήσουν κατοικία και θα καταλήγουν σε διαμερίσματα. Το Υπουργείο Οικονομικών ξεκαθάρισε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έθεσε ως μέσο εμβαδόν κατοικίας τα 140 τ.μ., σημειώνοντας ότι το υπουργείο ανέβασε το μέσο ποσοστό στα 200τ.μ. Την ετοιμότητά του να συζητήσει το ενδεχόμενο το εμβαδό του ακινήτου να συνάδει με το κόστος κατασκευής (όπως προβλέπει πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ) εξέφρασε και ο ΔΗΣΥ. Ο αναπληρωτής πρόεδρος του κόμματος Χάρης Γεωργιάδης ανέφερε πως είναι ανοικτός στην εισαγωγή κριτηρίων. Χαρακτήρισε σοβαρή την επισήμανση για επανεξέταση του ορίου των 140 τ.μ, επισημαίνοντας πως «εάν είναι 140 τ.μ ή λίγο πιο πάνω, με υπολογισμό κόστους ανά τετραγωνικό». Είπε, επίσης, πως υπάρχει και μια λογική προσέγγιση στην πρόταση του ΑΚΕΛ, με την οποία το εμβαδό θα συνάδει με το κόστος. Αξίζει να σημειωθεί πως με την πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ, την οποία στο παρελθόν απέρριψε το Υπουργείο Οικονομικών, εισάγονται ανώτατα όρια στην αξία κατοικίας ανά τετραγωνικό μέτρο, προκειμένου η ανέγερση, επέκταση και αγορά κατοικίας να υπόκεινται σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ. Το ΑΚΕΛ υποστηρίζει πως ακόμα και μια μικρή κατοικία (π.χ. 80 τ.μ.) μπορεί να αξίζει εκατομμύρια, αν για παράδειγμα βρίσκεται σε έναν πολυτελή πύργο ή σε μια πολυτελή συνοικία, και δεν θα πρέπει να επωφελείται από το συγκεκριμένο μέτρο κοινωνικής πολιτικής.
Εκπρόσωπος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας εξέφρασε προβληματισμό για την ψήφιση του νομοσχεδίου χωρίς ανώτατο όριο στην αξία και χωρίς κοινωνικά κριτήρια. «Ένας εύπορος πολίτης αγοράζει διαμέρισμα 200 τ.μ προς €2 εκ. και για τα πρώτα 140 τμ, αντί να καταβάλει ΦΠΑ €266.000, θα καταβάλει ΦΠΑ €70.000 μόνο. Είναι αυτό κοινωνική πολιτική; Για μας σίγουρα όχι»», είπε. Μάλιστα, εισηγήθηκε τη συμπερίληψη πρόνοιας στο νομοσχέδιο με την οποία θα καθορίζεται το ανώτατο όριο της συνολικής αξίας, όχι μόνο ανώτατο δομήσιμου εμβαδού της κατοικίας/ διαμερίσματος (εκτός της γης) που θα ανεγείρεται, ή προκύπτει μετά την επέκταση της ή που αποκτάται. Επίσης, στις περιπτώσεις απόκτησης έτοιμης κατοικίας, σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία, η αγοραία αξία της κατοικίας/ διαμερίσματος θα είναι αυτή που θα υπολογιστεί από το Κτηματολόγιο. Παράλληλα, σε περιπτώσεις ανέγερσης κατοικίας/ διαμερίσματος, η κατά τετραγωνικά μέτρα και συνολική αγοραία αξία θα προκύπτει από το υπογεγραμμένο συμβόλαιο εργολαβίας.
Σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία, εφόσον εισαχθεί ανώτατο όριο, τόσο για το εμβαδό όσο και για τη συνολική αξία, θα μπορούσε να αποφευχθεί η εισαγωγή ανώτατου ορίου για το κόστος κατασκευής ανά τετραγωνικό μέτρο, αφού αυτό θα ελέγχεται έμμεσα.
Εκ μέρους της Νομικής Υπηρεσίας λέχθηκε πως το νομοσχέδιο θα συμβάλει στο να σταματήσει η Κομισιόν τη διαδικασία επί παραβάσει, που κίνησε κατά της Δημοκρατίας.
Απέκρυψαν για μεγάλο διάστημα την αλήθεια από την Κομισιόν
Παρά τις έντονες πιέσεις από κόμματα και άλλους φορείς υπέρ της συμπερίληψης μεταβατικής διάταξης στο νομοσχέδιο (ώστε οι νέες ρυθμίσεις να ισχύσουν αργότερα), η εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών τους έκοψε το βήχα. Χαρακτήρισε μη ρεαλιστικό το ενδεχόμενο να γίνει αποδεκτή από την ΕΕ η πρόταση για μεταβατική διάταξη, επισημαίνοντας ότι έχουν παρέλθει σχεδόν έξι μήνες από την προειδοποίηση της Κομισιόν. Όπως είπε, θα πρέπει άμεσα να ρυθμιστεί το θέμα, τονίζοντας πως στο παρελθόν οι μεταβατικές διατάξεις δημιούργησαν μεγάλα προβλήματα. Σύμφωνα με την κ. Συμεωνίδου, χρειάστηκε μια δεκαετία για να ξεκαθαρίσουν οι συνέπειες μιας μεταβατικής διάταξης για τη φορολογία των ακινήτων.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Χάρης Γεωργιάδης, δήλωσε πως το κόμμα του δεν θα ψηφίσει το νομοσχέδιο χωρίς να περιλαμβάνει μεταβατική διάταξη.
Τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών κάλεσαν το υπουργείο να καταθέσει την αλληλογραφία μεταξύ ΚΔ και ΕΕ για το θέμα. Σύμφωνα με την επιστολή για τη διαδικασία επί παραβάσει, που έστειλε η ΕΕ στην Κύπρο, τον περασμένο Ιούλιο, και εξασφάλισε ο «Φ», η πρώτη κρούση από την Κομισιόν για αλλαγή της κυπριακής νομοθεσίας έγινε το Δεκέμβριο του 2020. Στις 12 Ιανουαρίου του 2021, απαντώντας οι κυπριακές αρχές σημείωσαν πως 5% ΦΠΑ επιβάλλεται στα πρώτα 200 τ.μ., νοουμένου ότι το εμβαδό της κατοικίας είναι 275 τ.μ. Πρόκειται για το μέτρο που ίσχυε πριν και όχι αυτό που ίσχυε κατά την ημερομηνία της επιστολής, καθώς από τον Νοέμβριο του 2016 μέχρι σήμερα, 5% ΦΠΑ επιβάλλεται στα 200 τ.μ του ακινήτου, ανεξαρτήτως εμβαδού! Όπως φαίνεται, οι κυπριακές αρχές απέκρυψαν την αλήθεια από την ΕΕ, κάτι που εντόπισε στη συνέχεια η Ελεγκτική Υπηρεσία και ενημέρωσε σχετικά την Κομισιόν.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού, ανέφερε πως είναι απαράδεκτο το νομοσχέδιο, τονίζοντας πως το κόμμα θα εμμένει στην πρόταση του για να λαμβάνεται υπόψη και η αξία του ακινήτου. Η πρόεδρος της Επιτροπής και βουλευτής του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου διερωτήθηκε γιατί οι κυπριακές αρχές απέκρυψαν από τις ευρωπαϊκές αρχές ότι έγινε αλλαγή του καθεστώτος του 2016, ζητώντας και αυτή τη συμπερίληψη μεταβατικών διατάξεων.
Προειδοποιούν για επιπτώσεις οι επαγγελματίες
Τον κώδωνα του κινδύνου για τον περιορισμό των αγοραπωλησιών που θα επωφελούνται με μειωμένο ΦΠΑ έκρουσαν εκπρόσωποι επαγγελματικών κλάδων, οι οποίοι υποστήριξαν πως, λόγω και της αύξηση των τιμών στις πρώτες ύλες, θα πληγούν τα νοικοκυριά και ο κατασκευαστικός τομέας. Σύμφωνα με στοιχεία που παρατέθηκαν στην επιτροπή, πριν από την πανδημία το κόστος μιας κατοικίας 200 τ. μ. ήταν €300 χιλ., ενώ με το νομοσχέδιο θα αυξηθεί στις €460 χιλ. Το ΚΕΒΕ εισηγήθηκε την απόσυρση του νομοσχεδίου, ενώ ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων υποστηρίζει πως με το νομοσχέδιο πολλές οικογένειες θα καταλήξουν σε διαμερίσματα. Ο Σύνδεσμος Εργολάβων προτείνει μηδενικό ΦΠΑ για την κύρια κατοικία και ο Σύνδεσμος Ακινήτων ζητά να υπάρξει μεταβατική περίοδος, γιατί θα υπάρξουν πολλές επιπτώσεις στους αγοραστές και στους επιχειρηματίες. Τέλος, ο Σύνδεσμος Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης σημειώνει πως δεν είναι κατάλληλη στιγμή για αλλαγές, λόγω αύξησης του κόστους, τονίζοντας την ανάγκη επιστροφής στο καθεστώς το 2016. Την ίδια θέση, ότι δεν είναι η κατάλληλη συγκυρία για τη συγκεκριμένη αλλαγή, εξέφρασε και το ΕΤΕΚ.
Η συζήτηση του νομοσχεδίου θα συζητηθεί περαιτέρω σε επόμενες συνεδρίες της Επιτροπής Οικονομικών, κατά τις οποίες αναμένεται να προταθούν συγκεκριμένες τροποποιήσεις από βουλευτές.
