Στο υπουργείο Μεταφορών έφτασε ήδη το πρώτο αίτημα για παράταση του διαγωνισμού για τις έξι νέες συμβάσεις για τις δημόσιες μεταφορές της περιόδου 2020-2030, αναφέρουν οι πληροφορίες του «Φ». Ανάλογα αιτήματα για παράταση στην ημερομηνία υποβολής προσφορών κατά δύο ή τρεις μήνες τουλάχιστον αναμένεται να υποβάλουν όλοι ή σχεδόν όλοι οι ενδιαφερόμενοι, κάτι που ήταν και προβλεπτό και αναμενόμενο.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Φ», από εκπροσώπους των έξι υφιστάμενων φορέων, στο ενδιαφέρον των οποίων υπό την υφιστάμενη ή εξελιγμένη εταιρική μορφή στηρίζεται σε σημαντικό βαθμό το υπουργείο για την επιτυχία του νέου διαγωνισμού, το χρονικό όριο των δύο μηνών -μεσολαβούντος και του Αυγούστου- που δόθηκε από το υπουργείο για υποβολή προσφορών, είναι πρακτικά αδύνατο να ετοιμαστούν κατάλληλα.
Υπενθυμίζουν ότι το ίδιο το υπουργείο Μεταφορών χρειάστηκε σχεδόν δύο χρόνια -από τον Σεπτέμβριο 2017 που δημοσίευσε την πρόθεσή του για ανοικτό διεθνή διαγωνισμό- για να ολοκληρώσει και συμπληρώσει τα έγγραφα του διαγωνισμού που είχε ήδη προετοιμάσει, γι’ αυτό και προκηρύχθηκε στο τέλος Ιουλίου. Ο διαγωνισμός προβλέπει ότι οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να καταθέσουν τις προτάσεις τους μέχρι τις 4 Οκτωβρίου.
Σε αυτό το στάδιο, ανέφεραν οι ενδιαφερόμενοι προς τους οποίους απευθύνθηκε ο «Φ», ετοιμάζουν ο καθένας για λογαριασμό του σωρεία ερωτήσεων και διευκρινίσεων που θα υποβάλουν προς το υπουργείο. Οι αναμενόμενες από το υπουργείο διευκρινίσεις σε ορισμένα θέματα κρίνονται από τους ενδιαφερόμενους ως πολύ σημαντικές, που θα κρίνουν λεπτομέρειες αλλά και το ύψος της κάθε προσφοράς, αλλά και ενδεχομένως το αν θα ενδιαφερθούν ή όχι.
Για παράδειγμα, ενώ αναφέρεται στην πρότυπη σύμβαση ότι η αμοιβή του κάθε παρόχου θα είναι η ετήσια αναλογία της προσφοράς που θα κατακυρωθεί, σε παράρτημά της αναφέρονται πολύπλοκες φόρμουλες υπολογισμού της μηνιαίας αποζημίωσης, που λαμβάνουν υπόψη μέσα στατιστικά δεδομένα ως προς τις δαπάνες διοικητικού προσωπικού, οδηγών, καυσίμων, συντήρησης κ.λπ.
Αυτό είναι θέμα που αναδεικνύεται σε πολύ σημαντικό, αφού πολλοί ενδιαφερόμενοι-υφιστάμενοι πάροχοι, φοβούνται μήπως αυτό σημαίνει και πάλι σοβαρά προβλήματα και διαφορές με το υπουργείο. Οι εξηγήσεις και διευκρινίσεις του υπουργείου, που θα είναι συμπληρωματικό αναπόσπαστο κομμάτι των όρων του διαγωνισμού, θα είναι καθοριστικής σημασίας για το ενδιαφέρον των πλείστων που αναμένεται να υποβάλουν προσφορές.
Επίσης, σε θέματα διαδρομών και χιλιομέτρων προκύπτουν όροι που είναι ανεφάρμοστοι επί του εδάφους, ενώ σε πολλές περιπτώσεις τα προβλεπόμενα συνολικά χιλιόμετρα και η συχνότητες δρομολογίων που προτείνει αρχικά το υπουργείο για κάθε επαρχία δεν συνάδουν με τον προτεινόμενο αριθμό λεωφορείων. Αν και θα είναι θέματα τελικών διαπραγματεύσεων με τους επιλεγέντες αναδόχους, δημιουργούνται κενά ως προς τις προτάσεις που θα υποβληθούν, σημειώνουν οι ίδιοι.
Ήδη τόσο οι τραπεζίτες όσο και ελεγκτικοί οίκοι στους οποίους δόθηκαν τα έγγραφα από ενδιαφερόμενους για αξιολόγηση, αφού η χρηματοοικονομική επάρκεια και η πρόθεση τραπεζών για χρηματοδότηση είναι απαραίτητος όρος, έχουν εκφράσει την άποψη ότι ο χρόνος που δίνεται είναι άκρως ανεπαρκής.
Ακόμα, σχεδόν όλοι οι ενδιαφερόμενοι σχολιάζουν το θέμα των ποινών που θεωρούν ότι χρειάζονται σειρά αλλαγών και διευκρινίσεων. Για παράδειγμα, τι σημαίνει η πρόβλεψη για πρόστιμο αν ο οδηγός ακούει μουσική στο λεωφορείο; Απαγορεύεται η λειτουργία των ηχοσυστημάτων και ραδιοφώνων των λεωφορείων; Τι σημαίνει το πρόστιμο για καθυστέρηση πέραν 4 λεπτών και 59 δευτερολέπτων σε μια στάση; Ισχύει και τις ώρες αιχμής; Αν ένα λεωφορείο που κάνει 20 στάσεις καθυστερήσει στην τρίτη κατά σειρά στάση, π.χ., πολύ πιθανό να καθυστερήσει και σε όλες τις επόμενες. Αυτό σημαίνει το πρόστιμο που προβλέπεται 17 φορές στο ίδιο λεωφορείο για ένα δρομολόγιο; Αυτά είναι μερικά από τα απλά ερωτήματα, ενώ υπάρχουν και πολύ πιο σύνθετα, ως προς τις εταιρικές δομές και άλλα.
Επίσης, ο «Φ», βολιδοσκοπώντας ενδιαφερόμενους, εισέπραξε έντονη δυσφορία για τις προβλέψεις ως προς σημαντικές υποδομές που θα δεσμευτούν να επενδύσουν εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ ή και εκατομμύρια, όπως τα αμαξοστάσια. Αν δεν ολοκληρωθούν έγκαιρα, εντός 12 μηνών σε κάποιες περιπτώσεις, προβλέπεται σοβαρή ποινή και αποκοπή πληρωμής. Πώς θα γίνει αυτό σε μια χώρα που μόνο για πολεοδομική άδεια απαιτούνται σχεδόν δύο χρόνια, διερωτώνται χαρακτηριστικά.
ΜΕ ΤΑ ΔΥΟ ΠΟΔΙΑ ΣΕ ΕΝΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
Την ίδια ώρα, το υπουργείο είναι με τα δύο πόδια σε ένα παπούτσι με το χρονοδιάγραμμα του διαγωνισμού, γι’ αυτό και έχει θέσει χρόνους που σε κανένα στάδιο δεν θα είναι δυνατό με βάση την εμπειρία να τηρηθούν. Μέχρι τις 4 Οκτωβρίου η κατάθεση προσφορών, μέχρι τον Νοέμβριο αξιολόγηση των προτάσεων για τις έξι συμβάσεις και μέχρι τέλος Δεκεμβρίου διαπραγμάτευση και υπογραφές με τους αναδόχους. Είναι φανερό ότι σε όλα τα στάδια θα υπάρξουν παρατάσεις, που πιθανότατα, αν όχι με πλήρη βεβαιότητα, δεν θα επιτρέψουν όπως οι νέοι ανάδοχοι αναλάβουν από τις 5 Ιουλίου 2020.
Να σημειωθεί ότι, από την ημέρα υπογραφής της κάθε σύμβασης και πριν την ανάληψη των δημοσίων μεταφορών για κάθε επαρχία, οι ανάδοχοι θα πρέπει να κάνουν τις απαραίτητες διαδικασίες και ενέργειες για τη μεταφορά προσωπικού, την εκπαίδευση και προετοιμασία του για να συνεχίσει στη νέα υπηρεσία. Επίσης, θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι συμφωνίες, διαγωνισμός, επιλογή προμηθευτή και παραγγελία λεωφορείων, όπως και για μίσθωση ή ενοικίαση λεωφορείων.
Στο ίδιο διάστημα, θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι συμφωνίες χρηματοδότησης, συμφωνίες εξασφάλισης γραφειακών χώρων και χώρων δραστηριοποίησης κ.λπ. Ακόμα θα πρέπει να γίνει η εγκατάσταση συστημάτων τηλεματικής.
Θα πρέπει να διαμορφωθεί και εγκριθεί το τελικό δίκτυο δρομολογίων αφού γίνει και διαβούλευση με τις τοπικές Αρχές, ενώ πρέπει να καθοριστούν και τα ωράρια, να καθοριστεί και εγκριθεί η τιμολογιακή πολιτική.
Τρέχουν στη Λάρνακα για τηλεματική
Εκτός της δυνατότητας υποβολής προσφοράς για την ανάληψη των δημοσίων μεταφορών για την περίοδο 2020-2030 αφήνουν την εταιρεία «Ζήνων» Λάρνακας, που έχει τώρα τη σύμβαση εξυπηρέτησης της επαρχίας με λεωφορεία δημοσίων μεταφορών για την περίοδο 2020-2030. Σύμφωνα με τα έγγραφα των προσφορών, οι ενδιαφερόμενοι που θα υποβάλουν προτάσεις θα πρέπει, πέραν της εμπειρίας σε δημόσιες μεταφορές ανάλογου όγκου με τον ζητούμενο στις νέες συμβάσεις για την επαρχία που διεκδικεί, να έχει εμπειρία στο σύστημα τηλεματικής· είναι απαραίτητος όρος μεταξύ και άλλων για κάθε μνηστήρα. Αυτό, υπό τις υφιστάμενες συνθήκες, αποκλείει τη «Ζήνων» Λάρνακας από τον διαγωνισμό, αφού μέχρι τώρα δεν έχει εγκαταστήσει και λειτουργήσει τέτοιο σύστημα. Να σημειωθεί ότι στις άλλες επαρχίες έχει από μήνες εγκατασταθεί και δοκιμάζεται το σύστημα.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Φ», σε σχέση με τη Λάρνακα, γίνονται κατεπείγουσες συνεννοήσεις μεταξύ υπουργείου Μεταφορών και «Ζήνων» ώστε το αμέσως επόμενο διάστημα να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες και να εγκατασταθεί το σύστημα και στην επαρχία Λάρνακας, ώστε να προλάβει η «Ζήνων».
