Ενημέρωση Δήμου Λάρνακας : Μετακίνηση εγκαταστάσεων υγραερίου και θυγρών καυσίμων από το παραλιακό μέτωπο της Λάρνακας στην περιοχή Βασιλικού
- Ενέργειες του Δημοτικού Συμβουλίου από τη χρονική στιγμή που διαπιστώθηκε η ανάγκη συντονισμού και προώθησης κατάλληλων μέτρων μέχρι σήμερα.
- Το Δημοτικό Συμβούλιο σε συνεδρία του στις 16 Φεβρουαρίου 2018 ενημερώθηκε για τις καθυστερήσεις που παρουσίαζαν οι ενέργειες, που έπρεπε να γίνουν για το θέμα της μετακίνησης των εγκαταστάσεων αποθήκευσης πετρελαιοειδών και υγραερίου τόσο από πλευράς της Κυβέρνησης όσο και των Εταιρειών και για την έλλειψη συντονισμού των δράσεων. Ως εκ τούτου, ζήτησε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την προσωπική του παρέμβαση για τη λήψη σειράς μέτρων, με στόχο τον προγραμματισμό των ενεργειών στη βάση συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος και τη λειτουργία κατάλληλου μηχανισμού παρακολούθησης και επίλυσης προβλημάτων.
- Παράλληλα, το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε την διοργάνωση πανδημοτικής συγκέντρωσης για ενημέρωση και συζήτηση με τους πολίτες, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Θέατρο την 1η Μαρτίου 2018.
- Το Υπουργικό Συμβούλιο με απόφαση του στις 7 Μαρτίου 2018 συστήνει δύο Επιτροπές με σκοπό την παρακολούθηση συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος και την επίλυση των προβλημάτων και των καθυστερήσεων που θα παρατηρούνταν. Η σύσταση των δύο Επιτροπών είναι η ακόλουθη:
Α. Υπουργική Επιτροπή αποτελούμενη από τους επτά εμπλεκόμενους Υπουργούς με τη συμμετοχή των Δημάρχων Λάρνακας και Λειβαδιών και
Β. Καθοδηγητική Επιτροπή αποτελούμενη από τους Γενικούς Διευθυντές των επτά εμπλεκόμενων Υπουργείων με συμμετοχή εκπροσώπου από τους δύο αναφερομένους Δήμους.
- Στις 22 Μαίου 2018 πραγματοποιείται 2η πανδημοτική συγκέντρωση κατά την οποία αποφασίζεται η διοργάνωση εκδήλωσης διαμαρτυρίας των Δήμων Λάρνακας και Λιβαδιών με το κλείσιμο του δρόμου από τον κυκλικό κόμβο Λιβαδιών μέχρι τον κυκλικό κόμβο Λιμανιού Λάρνακας. Η εκδήλωση διαμαρτυρίας πραγματοποιήθηκε στις 20 Ιουνίου 2018 με μαζική συμμετοχή των δημοτών.
- Οι πιο πάνω ενέργειες είχαν σαν αποτέλεσμα να υπογραφεί στις 19 Ιουνίου 2018 Μνημόνιο Συναντίληψης μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και των Εταιρειών που εμπορεύονται πετρελαϊκά προϊόντα. Σύμφωνα με το Μνημόνιο καθορίζεται οδικός χάρτης με λεπτομερή περιγραφή όλων των ενεργειών που είναι αναγκαίες να γίνουν και με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα δράσεων. Στο Μνημόνιο συμφωνούνται τα ακόλουθα:
Α. Μετακίνηση Υγρών Καυσίμων μέχρι Δεκέμβριο 2019.
Β. Μετακίνηση Υγραερίου μέχρι Δεκέμβριο 2020.
Γ. Μετακίνηση Ασφάλτου μέχρι Δεκέμβριο 2020.
- Μετά τη σύσταση των δύο Επιτροπών ο Δήμος είχε τη δυνατότητα να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και να εντοπίζει τα ζητήματα που παρουσίαζαν καθυστερήσεις. Ως εκ τούτου, ο Δήμος παρέμβαινε άμεσα με επιστολές ή διευθέτηση συναντήσεων με το Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τους αρμόδιους Υπουργούς, τα Κυβερνητικά Τμήματα και τις Υπηρεσίες με στόχο την υπερπήδηση των προβλημάτων που εντοπίζονταν. Στενή συνεργασία και ενημέρωση ο Δήμος είχε και με τις διευθύνσεις των εμπλεκόμενων Εταιρειών.
- Ενδεικτικά αναφέρεται ότι από τον Μάρτιο του 2018 που άρχισε ουσιαστικά μια πιο οργανωμένη προσπάθεια για την μετακίνηση των εγκαταστάσεων πετρελαιοειδών από τη Λάρνακα στο Βασιλικό, μέχρι σήμερα πραγματοποιήθηκαν οι πιο κάτω ενέργειες:
- Έξι Συνεδρίες της Καθοδηγητικής Επιτροπής.
- Τέσσερεις Συνεδρίες της Υπουργικής Επιτροπής.
- Τρείς συναντήσεις του Δημάρχου και αντιπροσωπείας του Δημοτικού Συμβουλίου με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας προς τον οποίο, στάληκαν τέσσερεις επιστολές ζητώντας την προσωπική του παρέμβαση για επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων.
- Έξι συναντήσεις του Δημάρχου και αντιπροσωπείας του Δήμου με τον Αρμόδιο Υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού προς τον οποίο στάληκαν ένδεκα επιστολές ζητώντας την προσωπική του παρέμβαση για επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων της αρμοδιότητας του.
- Επτά συναντήσεις του Δημάρχου και αντιπροσωπείας του Δήμου με τις Εταιρείες.
- Κατ’ επανάληψη συζητήσεις του θέματος στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού.
- Ο Δήμος τηρούσε συνεχώς ενήμερους τους δημότες του με γραπτές ανακοινώσεις και συνεντεύξεις του Δημάρχου στα ΜΜΕ καθώς και στην ανοικτή διαβούλευση με τους Δημότες που πραγματοποιήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2019. Χαρακτηριστικά σημειώνεται ότι εκδόθηκαν ένδεκα επίσημες ανακοινώσεις του Δήμου για το θέμα.
- Τί επιτεύχθηκε μέχρι σήμερα και τί εκκρεμεί
Α. Υγρά Καύσιμα
- Μέσα από την κοινή προσπάθεια όλων των εμπλεκομένων έγιναν τα ακόλουθα:
- Τον Νοέμβριο 2019 η εταιρεία ΕΧΧΟΝ MOBIL τερμάτισε τη λειτουργία των εγκαταστάσεων της στη Λάρνακα μετά από συμφωνία της να εξυπηρετείται από άλλη Εταιρεία. Στις 14 Μαίου 2020 τα υποστατικά αποθήκευσης υγρών καυσίμων της εταιρείας στη Λάρνακα αποχαρακτηρίστηκαν από μονάδες SEVESO.
- Η εταιρεία Petrolina Holdings ολοκλήρωσε τις νέες της εγκαταστάσεις υγρών καυσίμων στο Βασιλικό αρχές του 2020 και όλα τα φορτία της εταιρείας από τον Ιανουάριο του 2020 παραλαμβάνονται εκεί. Τα υποστατικά αποθήκευσης υγρών καυσίμων της Εταιρείας στη Λάρνακα, αποχαρακτηρίστηκαν από μονάδες SEVESO στις 8 Σεπτεμβρίου 2020.
- Η BP Eastern Mediterranean μετακίνησε τις δραστηριότητες της στο Βασιλικό τον Μάρτιο 2020 και εξυπηρετείται πλέον από άλλη Εταιρεία.
- Οι νέες εγκαταστάσεις των ΕΛΠΕ (Yugen Ltd), ενώ ήταν αρχικά προγραμματισμένες να λειτουργήσουν σε δοκιμαστικό πλαίσιο τα τέλη Μαρτίου 2020, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού και της απαγόρευσης των εναέριων πτήσεων, υπήρξε καθυστέρηση στην άφιξη εμπειρογνωμόνων για να επιθεωρήσουν τις νέες εγκαταστάσεις με αποτέλεσμα αυτές να λειτουργήσουν κανονικά τον Σεπτέμβριο 2020.
- Παράλληλα, με την μετακίνηση των εγκαταστάσεων υγρών καυσίμων στη περιοχή Βασιλικού οι πλείστες των εταιρειών εξασφάλισαν άδειες κατεδάφισης των παλιών τους εγκαταστάσεων στη Λάρνακα και οι υπόλοιπες Εταιρείες προωθούν τις κατάλληλες ενέργειες για αδειοδότηση των κατεδαφίσεων των εγκαταστάσεων τους. Συγκεκριμένα:
- ΚΕΤΑΠ: Εκδόθηκε από το Δήμο Λάρνακας στις 6 Οκτωβρίου 2016 άδεια κατεδάφισης των πρώην εγκαταστάσεων των Διυλιστηρίων.
Η ολοκλήρωση της κατεδάφισης των εγκαταστάσεων θα καταστεί δυνατή μετά τον τερματισμό της λειτουργίας όλων των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων της περιοχής για λόγους που συνδέονται με την πυρασφάλεια και μετά από την απομάκρυνση της ασφάλτου.
- Petrolina Holdings: Τον Μάρτιο του 2018 εξασφαλίστηκε άδεια κατεδάφισης για τη μεγάλη δεξαμενή των υγρών καυσίμων και τον Μάιο του 2018, η εταιρεία προχώρησε στην κατεδάφιση της. Αναμένεται η υποβολή της αίτησης για έκδοση άδειας κατεδάφισης για τις υπόλοιπες εγκαταστάσεις της εντός Οκτωβρίου του 2020.
- ΕΧΧΟΝ MOBIL: Εκδόθηκε από το Δήμο Λάρνακας στις 4 Απριλίου 2020 άδεια κατεδάφισης.
- ΕΛΠΕ (ΕΚΟ) υποβλήθηκε αίτηση στο Δήμο Λάρνακας στις 3 Ιανουαρίου 2020 για κατεδάφιση των εγκαταστάσεων της και αναμένονται οι απόψεις του Τμήματος Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
- Οι εταιρείες θα πρέπει με την εξασφάλιση των αδειών κατεδάφισης των εγκαταστάσεων, να προχωρήσουν άμεσα στις κατεδαφίσεις και στην αποκατάσταση του περιβάλλοντος χώρου. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί η προσπάθεια που έχει ξεκινήσει το Τμήμα Περιβάλλοντος για τον καθορισμό συγκεκριμένων έργων και διαδικασιών που θα πρέπει να ακολουθούνται για την απορρύπανση των χώρων.
- Ο Δήμος Λάρνακας αναγνωρίζοντας τις τεράστιες δυσκολίες που είχε η προσπάθεια αυτή και λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις που επέφερε σε όλη την οικοδομική βιομηχανία και σε όλους τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας η πανδημία του κορωνοιού, χαιρετίζει την επίτευξη του πρώτου στόχου που ήταν η μετακίνηση των εγκαταστάσεων υγρών καυσίμων, έστω με κάποια καθυστέρηση. Με τη συνεργασία όλων ( Προέδρου της Δημοκρατίας, των εμπλεκομένων Υπουργείων, κυβερνητικών υπηρεσιών, των Εταιρειών και του Δήμου ) επιτεύχθηκε ένας πάρα πολύ σημαντικός και μεγάλος στόχος. Συγκεκριμένα, έχει αρθεί η επικινδυνότητα που οφειλόταν στην ύπαρξη των υγρών καυσίμων στην περιοχή και ήδη δεν χρησιμοποιείται το 70% των εγκαταστάσεων πετρελαϊκών προϊόντων στην περιοχή. Οι επίμονες προσπάθειες επικεντρώνονται στην κατεδάφιση των εγκαταστάσεων και στην απορρύπανση του εδάφους.
Β. Υγραέριο
- Παρ’ όλον ότι με την μετακίνηση των εγκαταστάσεων υγρών καυσίμων μειώνονται οι κίνδυνοι για την ασφάλεια των δημοτών της Λάρνακας, η παραμονή των εγκαταστάσεων υγραερίου ακόμα στη περιοχή, εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για τις ανέσεις της περιοχής και κυρίως για την απώλεια ανθρωπίνων ζωών σε περίπτωση ατυχήματος.
- Κυρίως λόγω της Πανδημίας οι εργασίες κατασκευής του τερματικού υγραερίου της Κοινοπραξίας VLPG Plant Ltd (Petrolina – Synergaz – Intergas) άρχισαν με καθυστέρηση αφού η άδεια οικοδομής εκδόθηκε από την Επαρχιακή Διοίκηση Λάρνακας τελικά στις 5 Μαΐου 2020. Παρόλα αυτά ο Δήμος εκφράζει την ικανοποίηση του για το γεγονός ότι το έργο έχει ανατεθεί σε εργολάβο και οι εργασίες προχωρούν με γρήγορους ρυθμούς. Σύμφωνα με την εταιρεία οι νέες εγκαταστάσεις αποθήκευσης υγραερίου αναμένεται να λειτουργήσουν περί τα τέλη του 1ου εξαμήνου του 2021.
- Για το τερματικό υγραερίου των ΕΛΠΕ, η άδεια οικοδομής εκδόθηκε από την Επαρχιακή Διοίκηση Λάρνακας στις 19 Ιουνίου 2020. Μέχρι σήμερα, όμως, δεν έχουν αρχίσει ουσιαστικές εργασίες για τις νέες εγκαταστάσεις ούτε και έχει υποβληθεί η μελέτη της προκαταρκτικής έκθεσης ασφάλειας SEVESO. Το γεγονός αυτό προκαλεί έντονο προβληματισμό και ανησυχία στο Δήμο. Σε χθεσινή συνάντηση (21 Σεπτεμβρίου 2020) με την Υπουργό Εμπορίου, Ενέργειας και Βιομηχανίας, της διεύθυνσης της Εταιρείας ανέφερε ότι μέχρι τέλος του τρέχοντος μηνός θα υποβληθεί η αναφερόμενη μελέτη και ανάφερε ότι η καταληκτική ημερομηνία ολοκλήρωσης των νέων εγκαταστάσεων της στο Βασιλικό θα είναι η 30 Ιουνίου 2021.
- Η διαφωνία που προέκυψε μεταξύ των Εταιρειών και της Αρχής Λιμένων Κύπρου, σχετικά με τη διαδικασία εκφόρτωσης του υγραερίου, προκαλεί επίσης σοβαρή ανησυχία. Μετά από έντονες παρεμβάσεις του Δήμου τόσο προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας όσο και προς τους αρμόδιους Υπουργούς, ο Δήμος ενημερώθηκε ότι συμφωνήθηκε συγκεκριμένη διαδικασία που θα ακολουθηθεί, τα αποτελέσματα της οποίας θα τύχουν αποδοχής από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Τέλος, έχει αναφερθεί κατά τη συνάντηση της αντιπροσωπείας του Δημοτικού Συμβουλίου με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις 31/8/2020 ότι το θέμα του σημείου εκφόρτωσης του υγραερίου θα κλείσει οριστικά μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020 και με το πιο αργοπορημένο σενάριο η καταληκτική ημερομηνία μετακίνησης των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων είναι η 30 Ιουνίου 2021.
Γ. Άσφαλτος
- Το θέμα της μετακίνησης των εγκαταστάσεων αποθήκευσης ασφάλτου παρουσιάζει, επίσης, σοβαρή καθυστέρηση γιατί δύο Εταιρείες που υπέβαλαν αίτηση για αδειοδότηση νέων εγκαταστάσεων στο Βασιλικό, δεν ανταποκρίνονται στην υποβολή των αναγκαίων μελετών για έκδοση γνωμάτευσης από την Περιβαλλοντική Αρχή, όμως ούτε και τα αρμόδια κυβερνητικά τμήματα ασκούν αποτελεσματικές πιέσεις προς τις Εταιρείες αυτές για τις ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβούν. Οι διαβεβαιώσεις που δόθηκαν στην τελευταία επίσκεψη στο Προεδρικό Μέγαρο έθεσαν ως καταληκτική ημερομηνία επίσης την 30 Ιουνίου 2021 για την αποπεράτωση των εγκαταστάσεων αποθηκευτικού χώρου για την άσφαλτο στην περιοχή Βασιλικού.
- Οριστική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για το όλο θέμα.
Το Δημοτικό Συμβούλιο κατά τη συνεδρία της την 14/9/2020, έχοντας υπόψη του όλα όσα καταγράφονται πιο πάνω και το τί συμφωνήθηκε κατά τη συνάντηση της αντιπροσωπείας του Δημοτικού Συμβουλίου με το Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις 31/8/2020 ομόφωνα αποφάσισε όπως:
Α. Σε οποιαδήποτε Εταιρεία δεν έχει μετακινήσει τελεσίδικα από δική της ευθύνη ή από άλλη αιτία τις εγκαταστάσεις υγραερίου από τη Λάρνακα στην περιοχή Βασιλικού το αργότερο μέχρι 30 Ιουνίου 2021, ο Δήμος δεν θα επιτρέψει τη λειτουργία των εγκαταστάσεων υγραερίου τους και θα προχωρήσει με όλα τα έννομα και πολιτικά μέσα που διαθέτει για τον τερματισμό της λειτουργίας των αναφερόμενων εγκαταστάσεων.
Β. Αν δεν καταστεί δυνατή από το Κράτος η μεταφορά της ασφάλτου από τις εγκαταστάσεις της ΚΕΤΑΠ σε άλλο χώρο το αργότερο μέχρι 30 Ιουνίου 2021, ο Δήμος θα λάβει επίσης όλα τα έννομα και πολιτικά μέσα που έχει στη διάθεση του για τον τερματισμό της λειτουργίας αποθήκευσης ασφάλτου στη Λάρνακα με ότι αυτό συνεπάγεται.
Σημειώνεται ότι για την πρόθεση λήψης των πιο πάνω αποφάσεων ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ενημερώθηκε κατά τη συνάντηση του με την αντιπροσωπεία του Δημοτικού Συμβουλίου στις 31/8/2020.
Γ. Οι πιο πάνω αποφάσεις να κοινοποιηθούν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στους εμπλεκόμενους Υπουργούς, στα Κυβερνητικά Τμήματα και στις Εταιρείες Πετρελαιοειδών και Υγραερίου.
Δ. Να διοργανωθεί δημοσιογραφική διάσκεψη με την οποία να ενημερώνεται το κοινό για τις πιο πάνω αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου.
Λάρνακα, 22 Σεπτεμβρίου 2020